
Derin sürümün faydalı olup olmadığı her zaman tartışma konusu olmuştur. Derin sürüm ile toprağın verimli üst tabakasının alt kısımlara taşınması ve üst yüzeydeki verimsiz tabakanın alt tarafa yerleşmesi, sık sık yapıldığında topraktaki nem ve organik madde gibi bitkiler için önemli unsurların azalmasına sebep olmaktadır.
Ancak özellikle toprak kökenli hastalık etmenleri ve yaşam döngüsünün bir kısmını toprak altında geçiren zararlı böceklerin mücadelesinde derin sürümün etkili olduğu bilinmektedir. Derin sürüm sonucunda toprak altındaki zararlı böcekler yüzeye çıkarılarak kuşlar gibi doğal düşmanlar tarafından tüketilebilir veya güneş ışığı ve diğer çevresel faktörlerle popülasyonları azalabilir.
Derin sürüm, toprağın yapısını ve besin maddelerini azalttığı için sık uygulanması önerilmez. Ancak ara sıra, toprağın havalanması, taban taşının kırılması ve zararlı etmenlerin popülasyonlarının azaltılması amacıyla kullanılabilir. Özellikle “toprağın gizli düşmanı” olarak adlandırılan taban taşı, toprağın verimliliğini ciddi şekilde düşürmektedir.
Taban taşı, toprağın yaklaşık 50-80 cm derinliğinde oluşan sert ve geçirimsiz bir tabakadır. Özellikle sulu tarım yapılan alanlarda hızla oluşabilir. Bu sert tabaka, yağmur ve kar sularının toprağın derinliklerine sızmasını engelleyerek su tutma ve depolama kapasitesini azaltır. Sonuç olarak toprak verimliliğini kaybederek çoraklaşır. Bu nedenle, taban taşının kırılması toprak verimliliği ve sürdürülebilir tarım açısından büyük önem taşır.
Taban taşı, halk arasında “patlatma” veya “dip kazan” olarak bilinen tarım aletleriyle kırılmalıdır ve yaklaşık 90-100 cm derinliğe kadar ulaşmalıdır. Bu uygulama üreticiler tarafından çoğunlukla bilinmemektedir. Özellikle uzun yıllardır ekilen alanlarda taban taşının patlatma ile kırılmamış olma ihtimali yüksektir. Bu nedenle üreticilerin, topraklarının verimliliği ve tarımın sürdürülebilirliği açısından dört veya beş yılda bir taban taşını kırdırmaları oldukça önemlidir.
Derin sürümün avantajları ve dezavantajları vardır ve üreticiler genellikle derin sürümü avantajlı olarak görmektedir. Ancak ben, derin sürümün bitki ve toprak için her zaman bir avantaj sağlayacağını düşünmüyorum. Toprağın rutin olarak 15-25 cm derinlikte sürülmesi, verimlilik açısından daha önemlidir. Dolayısıyla derin sürüm yerine, birkaç yılda bir patlatma ile taban taşının kırılması daha avantajlıdır.
Her zaman vurguladığımız gibi, taban taşı — üretici dilinde toprağın 25-30 cm altında oluşan sert ve geçirimsiz tabaka — tarımın gizli düşmanıdır ve bitkilerin normal gelişimini olumsuz etkiler. Bu nedenle taban taşının kırılması, ekilen bitkiler için büyük fayda sağlayacaktır.
Bereketli ürünler dilerim.